Podstawy prawne bezpieczeństwa i higieny pracy
Zakres obowiązków i uprawnień pracodawcy, pracowników oraz poszczególnych komórek organizacyjnych zakładu pracy i organizacji społecznych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
Odpowiedzialność za naruszenie przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
Organizacja i metodyka szkoleń bhp
Obiekty i pomieszczenia pracy oraz wyposażenie techniczne
Organizacja dróg na terenie zakładu pracy
Obsługą urządzeń technicznych oraz transport wewnątrzzakładowy
Zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące w zakładzie i podstawowe środki zapobiegawcze
Ekonomiczne aspekty niewłaściwych warunków pracy
Zasady przydziału odzieży roboczej i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej
Profilaktyczna opieka lekarska — zasady jej sprawowania
Postępowanie w razie wypadku, w tym organizacja i zasady udzielania pierwszej pomocy.
Podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru.
Test egzaminacyjny
Zagrożenia na placu budowy
Realizacja robót budowlanych przebiega na placach budowy. Ich urządzenie powinno zapewnić: właściwy przebieg procesów technologicznych, odpowiednie warunki socjalno-bytowe dla załogi, izolować strefy realizacji prac budowlanych od osób postronnych, zapewnić właściwe warunki zasilania budowy w materiały i media.
- Plac budowy to teren wydzielony; na którym lokalizuje się:
- ogrodzenie wraz z wejściem i bramami;
- drogi tymczasowe i stałe oraz z oznakowaniem i parkingami;
- urządzenia i budowle bezpośredniego zaplecza technologiczno-produkcyjnego;
- składowiska i magazyny;
- zaplecze socjalno-bytowe;
- zaplecze administracyjne;
- tymczasowe sieci i instalacje zaopatrzenia budowy w wodę, energię elektryczną, i inne media;
- oświetlenie placu budowy;
- urządzenia sygnalizacji, urządzenia bhp i przeciwpożarowe.
2. Bezpieczne prowadzenie prac budowlanych.
Prace budowlane, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarzają ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi zestawiono we wspomnianym już rozporządzeniu ministra infrastruktury z 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Istotą zapewnienia bezpieczeństwa prowadzenia tych robót jest przeciwdziałanie zagrożeniom.
3. Zagrożenia powszechnie występujące przy robotach budowlanych:
a) Zagrożenia przy robotach ziemnych;
- utraty stateczności maszyn;
- złej obsługi, bądź niesprawności maszyn;
- utraty stateczności skarp budowli ziemnych;
- występowania niewypałów, linii energetycznych;
- zagrożenia dla operatorów maszyn (hałas, drgania).
UWAGA: Podczas pracy przy robotach ziemnych: w czasie wykonywania wykopów lub pracy w wykopach bez odpowiedniego zabezpieczenia ścian, może dojść do przysypania ziemią pracowników, prowadzącego do obrażeń lub uszczerbku na zdrowiu, a nawet do śmierci. Wykopy o ścianach pionowych nieumocnionych, bez rozparcia lub podparcia, można wykonywać tylko do głębokości 1 m w gruntach zwartych, gdy teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu. Wykopy bez umocnień, o głębokości większej niż 1 m, lecz nie większej od 2 m, można wykonywać, jeżeli pozwalają na to wyniki badań gruntu i dokumentacja geologiczno-inżynierska.
Niedopuszczalne jest podczas wykonywania robót ziemnych;
- tworzenie nawisów przy wykonywaniu wykopów;
- włączanie mechanizmu obrotu maszyny roboczej w trakcie napełniania naczynia roboczego gruntem;
- przebywanie osób w zasięgu działania naczynia roboczego maszyny roboczej;
- przemieszczanie maszyny roboczej po pochyleniach przekraczających dopuszczalny stopień, określony w jej dokumentacji techniczno-ruchowej;
- wykonywanie tych robót pod czynnymi napowietrznymi liniami energetycznymi w odległości mniejszej niż to określają odrębne przepisy;
- przebywanie osób w kabinie pojazdu przeznaczonego do transportu wykopanego gruntu, w czasie załadunku jego skrzyni, w przypadku gdy kabina pojazdu nie została konstrukcyjnie wzmocniona.
b) Zagrożenia przy robotach montażowych;
- porażenia prądem elektrycznym od linii energetycznych;
- przewrócenia się żurawia;
- uderzenia spadającym elementem;
- zmiażdżenia kończyn lub innych części ciała przez montowany element;
- pęknięcia liny;
- upadku montowanej konstrukcji;
- uderzenia elementami przewracającymi się na składowisku.
c) Zagrożenia przy robotach żelbetowych;
Przy robotach żelbetowych występują zagrożenia, przy robotach przygotowawczych jak i przy układaniu mieszanki betonowej. Są tu wykonywane różne operacje technologiczne usytuowane nieraz w bardzo niedogodnych miejscach (w wykopach, na wysokości itp.). Wykorzystuje się przy ich wykonaniu różne urządzenia pomocnicze, które niosą również zagrożenia dla robotników budowlanych. Tak więc, przy robotach zbrojarskich występują zagrożenia skaleczeń, zagrożenia od maszyn, zagrożenia od spawania metalu, zagrożenia związane z montażem zbrojenia w deskowaniu. Układanie mieszanki betonowej też niesie pewien właściwy dla siebie zbiór zagrożeń. Są to zagrożenia od przenośników taśmowych, pomp do betonu, zasobników do betonu, transportu poziomego i pionowego taczkami. Przy wytwarzaniu mieszanki betonowej istnieje zagrożenie od betoniarki. Demontaż deskowań jest szczególnie niebezpieczną czynnością. Występuje tu zagrożenie spadania konstrukcji, deskowań, uderzenia elementami itd.
d) Zagrożenie przy robotach murowych;
Przy robotach murowych występuje zagrożenie uderzenia odłamkami cegły (bloczków), zaprawy, zagrożenia spadnięcia z rusztowania, spadania narzędzi z wysokości.
e) Zagrożenia przy robotach wykończeniowych np.:
- roboty tynkarskie niosą zagrożenia podobne do robót murowych, a przy. Stosowaniu agregatu tynkarskiego – zagrożenie uderzenia zaprawą;
- przy robotach malarskich najistotniejsze zagrożenia to wybuch par rozpuszczalników, zagrożenia dla oczu, zatrucia parami, no i oczywiście zagrożenia pracy na wysokości;
- roboty dekarskie zagrażają upadkiem z wysokości osób i materiałów, stosowaniem szkodliwych dla zdrowia materiałów, niosą zagrożenie oparzeniem przy zgrzewaniu materiałów izolacyjnych, lutowaniu, stosowaniu podgrzewanych materiałów izolacyjnych.’
f) Inne – w zależności od warunków technicznych realizacji projektu np. zagrożenia przy montażu, eksploatacji i demontażu rusztowań:
- spadnięcia montażysty z wysokości;
- uderzenia montażysty lub osoby przechodzącej pod rusztowaniem spadającymi materiałami lub narzędziami;
- utraty stateczności przez rusztowanie;
- przechylenie się rusztowania wiszącego lub jego zerwanie;
- poślizgnięcie się montażysty na drabinie.